Antoni Gruszecki b. 1734 d. 1798

Из пројекта Родовид

Особа:588124

Рођени род	Gruszeccy
Пол	мушки
Цело име (рођено)	Antoni Gruszecki
Родитељи ♂ Antoni Gruszecki [Gruszeccy]
Вики-страница	wikipedia:pl:Antoni Gruszecki

Догађаји

1734 Рођење:

1798 Смрт: Supraśl, województwo podlaskie, powiat białostocki, gmina Supraśl.

Напомена

Antoni Gruszecki (ur. 1734 - zm. 1798 w Supraślu) – polski malarz (artysta). Profesor Akademii Krakowskiej 1760–1770. Mnich bazyliański z Poczajowa (obwód tarnopolski, Ukraina). Był uczniem Stanisława Stroińskiego, malował dla Rzewuskich w Podhorcach (rejon brodzki, Ukraina), misjonarzy na Stradomiu w Krakowie, krakowskich mieszczan i wspomnianych bernardynów w Alwernii (Powiat chrzanowski) (pod zmienionym nazwiskiem Dombrowski, ponieważ wystąpił wówczas z klasztoru bazylianów). Był również na usługach króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (malarz króla), dekorując pałac w Horodnicy i Nowy Zamek w Grodnie (Białorus). Przez znaczną część swego życia mieszkał i tworzył na ziemiach Podlasia i Grodzieńszczyzny. Autor cyklu obrazów ołtarzowych do kościoła bernardynów w Grodnie. Był autorom obrazów w kościółe w Różanymstoku.

Biografia: Ojciec jego – również Antoni – pochodził (prawdopodobnie) z rodu Gruszeckich herbu Lubicz. Malarstwa uczył się u K. Radziłowskiego oraz Stanisława Stroińskiego we Lwowie. W 1751 wstąpił do klasztoru Bazylianów w Poczajowie. Pracował dla Walerego Rzewuskiego w Podhorcach.

Malował portrety i obrazy o treściach religijnych do miejscowych kościołów, misjonarzy na Stradomiu w Krakowie, krakowskich mieszczan i bernardynów w Alwernii. W 1760 osiadł w Krakowie, ukrywając się pod zmienionym nazwiskiem Dombrowski, nadal malując portrety (m.in. rektora UJ) oraz obrazy o tematyce religijnej i mitologicznej. Lata 1771–1774 Gruszecki spędził w zakonie bazylianów w Supraślu, gdzie brał udział w ozdabianiu cerkwi i monasteru, malował polichromię do tamtejszej ławry. W połowie XVII wieku namalował plafon w klasztornym refektarzu. Piękne malowidło na suficie, zachowane w połowie, przedstawia "Taniec śmierci".

W październiku 1774 na twórczość malarską zwrócił uwagę król Stanisław August Poniatowski, podczas swego pobytu w Supraślu. Z polecenia królewskiego, Gruszecki wstąpił na służbę królewską do Grodna. W okresie tym malował głównie kompozycje o tematyce świeckiej inspirowane nierzadko ówczesną grafiką francuską, ozdabiał supraporty w pałacu w Horodnicy i Nowy Zamek w Grodnie. Także jego autorstwo cyklu obrazów ołtarzowych do kościoła bernardynów w Grodnie i i w Bazylice katedralnej św. Franciszka Ksawerego w Grodnie. Starając się o stanowisko opata w Supraślu, zresztą bez powodzenia, podarował królowi Stanisławowi Augustowi jedenaście swoich obrazów o zróżnicowanej tematyce. Były wśród nich kompozycje religijne, mitologiczne, alegorie i pejzaże, które król „mile a wdzięcznie przyjął”, włączając do swej kolekcji.

Gruszecki przebywał w Horodnicy pod Grodnem w latach 1775 – 1792. Był autorom obrazów w Kościółe w Różanymstoku. Więc w okresie kiedy powstał cykl obrazów do kościoła w Różanymstoku, konsekrowanego w 1785 roku. Porównując je z dwoma sygnowanymi płótnami A. Gruszeckiego z kościoła pofranciszkańskiego w Drohiczynie, przedstawiającymi św. Antoniego (1775 r.) i św. Franciszka (1774 r.), możno dostrzec szereg analogii. Rozwiązanie tła, rodzaj kompozycji, twarze i atrybuty świętych, układ draperii spowijających putta są niemal identyczne jak w obrazach z Różanegostoku (około 1780 roku). A obraz z kościoła bernardynów w Alwernii (1767 r.), przedstawiający św. Jana Nepomucena utrzymany został w tej samej konwencji zarówno w ukazaniu postaci świętego, który stoi przyciskając do piersi krzyż, jak i sposobie potraktowania tła, na które składa się fragment monumentalnej architektury z uchyloną kotarą i obłoki wraz z wyłaniającą się z nich Matką Boską z Dzieciątkiem. W 1792, Gruszecki z powodu choroby, opuścił Grodno i przeniósł się ostatecznie do Supraśla, gdzie nadal malował obrazy. Znaczną część swego życia mieszkał i tworzył na ziemiach Podlasia i Grodzieńszczyzny.

Antoni Gruszecki należał do tych malarzy Oświecenia, których dzieła zawisły w słynnej królewskiej galerii na Zamku w Warszawie.